STRES | Jak radzić sobie ze stresem?
Stres – skąd się bierze i jak sobie z nim radzić?
Spóźnienie do pracy, choroba, kłótnia w związku, brak miejsca na parkingu, mandat, egzamin na studiach, podwyżki cen, rozwód, pierwsza randka, przyjście na świat dziecka, święta z rodziną, wesele… Można by tak wymieniać bez końca. Problem stresu jest znany każdemu, do tego niemal codziennie zakłóca równowagę. Choć jest naturalną częścią naszego życia, jego przewlekłe występowanie może prowadzić do wielu nieprzyjemnych dolegliwości, a nawet poważnych chorób. Dlatego tak ważne jest, aby wypracować umiejętności pozwalające na jego skuteczne ograniczenie.
„Najlepszą bronią przeciwko stresowi jest umiejętność wyboru jednej myśli ponad inną.” William James
Stres – skąd się bierze i jak sobie z nim radzić?
Spóźnienie do pracy, choroba, kłótnia w związku, brak miejsca na parkingu, mandat, egzamin na studiach, podwyżki cen, rozwód, pierwsza randka, przyjście na świat dziecka, święta z rodziną, wesele… Można by tak wymieniać bez końca. Problem stresu jest znany każdemu, do tego niemal codziennie zakłóca równowagę. Choć jest naturalną częścią naszego życia, jego przewlekłe występowanie może prowadzić do wielu nieprzyjemnych dolegliwości, a nawet poważnych chorób. Dlatego tak ważne jest, aby wypracować umiejętności pozwalające na jego skuteczne ograniczenie.
„Najlepszą bronią przeciwko stresowi jest umiejętność wyboru jednej myśli ponad inną.” William James
Czy istnieje dobry stres i zły stres?
Do pewnego momentu natężenia, stres działa na naszą korzyść. Każda osoba ma swój optymalny poziom tolerancji stresu, po przekroczeniu którego staje się szkodliwy dla jego organizmu. Do tego momentu jednak, motywacja organizmu może być siłą napędową, poprawiającą samopoczucie. Siła stresu zależy również od indywidualnej interpretacji zdarzenia. Najczęściej ze stresem wiążą się emocje, których nie lubimy czuć, takie jak lęk, smutek, złość, strach, napięcie.
Jednak w nieco bardziej emocjonujących sytuacjach, przykładowo podczas pierwszej randki albo zawodów sportowych, doświadczamy bardziej pożądanych przez nas emocji, takich jak: nadziei, podniecenia, zapału, zainteresowania, czy też radości. To właśnie eustres (stres pozytywny) powoduje stan samopoczucia, w którym osiągamy maksimum swoich możliwości. Związany on jest najczęściej ze szczytem formy fizycznej i jasnością umysłu.
Natomiast kiedy doświadczamy nadmiernego obciążenia, a długotrwałe napięcie nie zostaje rozładowane, wówczas zostaje zachwiana równowaga między umysłem i ciałem, wtedy też pojawia się dystres (stres negatywny). W tym przypadku należy podjąć czynności, aby jak najszybciej przerwać działanie stresorów, przykładowo nie warto tkwić w pracy, która wywołuje ciągły, silny stres, lepiej zacząć rozglądać się za innym zajęciem.
Czy można mówić o optymalnym poziomie stresu?
Dwaj naukowcy, Robert Yerkers i John Dodson, na podstawie badań i analiz sformułowali prawa, opisujące tę zależność. Pierwsze mówi, że istnieje optymalny poziom pobudzenia, przy którym dane zadanie jest wykonane najlepiej. Jest to zależność krzywoliniowa, obrazująca, że do pewnego poziomu wzrost pobudzenia polepsza poziom wykonania danego zadania (np. raportu, rozmowy kwalifikacyjnej, egzaminu).
Natomiast w myśl drugiego prawa, im zadanie jest trudniejsze (bardziej skomplikowane, angażujące zbyt wiele zasobów), tym niższy jest poziom optymalnego pobudzenia. Ponieważ zadania łatwe, są dobrze wykonywane, nawet jeśli poziom pobudzenia emocjonalnego jest wysoki, natomiast wykonywanie zadań trudnych jest upośledzane przez wysoki poziom pobudzenia.
Dlatego też, dla kierowcy, który jeździ wiele lat samochodem manewr wyprzedzenia innego pojazdu podczas deszczu nie jest dużym stresorem (zadanie łatwe), natomiast dla kierowcy, który kilka dni temu otrzymał prawo jazdy, może być to stres przekraczający jego możliwości poradzenia sobie w tej sytuacji (zadanie trudne). Warto pamiętać, że to, czy zadanie uznamy za łatwe, czy trudne, zależy również od naszej interpretacji, naszego stosunku do siebie, świata i jego zasobów.
Jak radzić sobie ze stresem?
„Ludzka odporność na stres przypomina łodygę bambusa: na pierwszy rzut oka nikt nie dałby wiary, jak bardzo jest elastyczna.” – Jodi Picoult
W psychologii wyróżnia się 4 zasadnicze sposoby radzenia sobie ze stresem:
- Poszukiwanie informacji, które polega na przeglądzie sytuacji stresowej, w celu zdobycia wiedzy potrzebnej do podjęcia racjonalnej decyzji.
- Bezpośrednie działanie, czyli podjęcie czynności jednostki, których celem jest uporanie się ze stresującą transakcją np. przygotowanie się do wystąpienia, nauka przed egzaminem.
- Powstrzymanie się od działania bywa korzystniejsze niż aktywność, ponieważ może dotyczyć zaniechania pewnych działań eskalujących problem.
- Procesy intrapsychiczne są to wszystkie procesy poznawcze, których celem jest regulacja emocji, zmniejszenie napięcia, leku czy też zachowanie większego dystansu.
Na co dzień doświadczamy sytuacji, na które nie mamy wpływu, wówczas podejmowanie działań może niewiele zmienić. W tych sytuacjach warto skupić się na swoich emocjach. Korzystnie wówczas jest zmieniać ocenę sytuacji, ponieważ dzięki temu możemy stać się spokojniejsi i mniej zestresowani.
Niestety, części wydarzeń życiowych nie jesteśmy w stanie uniknąć, ponieważ są nagłe i nieoczekiwane, jak np. wypadek, choroba czy śmierć kogoś bliskiego. Nie zawsze możemy również odizolować się całkowicie od innych osób wpływających na nas destrukcyjnie. Na pomoc osoby z zewnątrz warto zdecydować się szczególnie wtedy, gdy nie radzimy sobie z ogarniającym nas stresem w zdrowy i akceptowalny sposób, np. nadużywając alkoholu lub substancji psychoaktywnych w celu zrelaksowania się, zajadając stres, czy też będąc agresywnym.
Konsultacja psychologiczna online — wsparcie w radzeniu sobie ze stresem
Gdy pomimo Twoich usilnych starań, stres zaczyna Cię przytłaczać na tyle, że nie jesteś w stanie samodzielnie sobie z nim poradzić, skorzystaj z profesjonalnej konsultacji psychologicznej online. Rozmowa ze specjalistą pomoże Ci zrozumieć źródła stresu, znaleźć sposoby na lepsze zarządzanie nim oraz odzyskać wewnętrzną równowagę.
Dzięki teleporadom w MindFree, możesz wygodnie i dyskretnie skonsultować się z doświadczonym specjalistą, bez konieczności wychodzenia z domu. Rozmowa z psychologiem online przebiega w komfortowych warunkach, a Ty możesz swobodnie wyrazić swoje obawy i uczucia. Nasi specjaliści posiadają szeroką wiedzę na temat radzenia sobie ze stresem i pomogą Ci znaleźć optymalne rozwiązania dopasowane do Twoich indywidualnych potrzeb.
Konsultacja psychologiczna online to nowoczesna forma pomocy psychologicznej, która niesie ze sobą wiele korzyści i ułatwień w porównaniu do tradycyjnych wizyt w gabinecie.
- dyskrecja i komfort — można porozmawiać ze specjalistą z dowolnego miejsca
- szeroki wybór terminów — godziny konsultacji są elastyczne
- indywidualne podejście — metody pomocy są dobierane do potrzeb konkretnego pacjenta
- oszczędność czasu — pacjent nie musi tracić czasu na dojazdy do gabinetu
- przystępne ceny konsultacji psychologicznych online
- bezpieczna platforma
Dzięki terapii online możesz łatwo i dyskretnie skonsultować się z psychologiem, nawet bez wychodzenia z domu. To doskonała opcja dla osób ceniących sobie wygodę i elastyczność.
Źródła wiedzy i inspiracji, za sprawą których powstał artykuł:
Lazarus R.S. Paradygmat stresu i radzenia sobie, „Nowiny Psychologiczne”
Selye H. „Stres okiełznany”