LĘK – jak oswoić lęk?
Lęk jest wszechobecny i nieunikniony. Bez niego nie mielibyśmy instynktu szukania bezpiecznej drogi podczas powrotu wieczorem do domu albo wzmożonej koncentracji podczas przemieszczania się po stromym, skalistym terenie. Lęk może być więc strażnikiem i drogowskazem. Jednak, gdy wymyka się spod kontroli, utrudnia podejmowanie decyzji, a w codzienności wprowadza ciągłą walkę z nieokreślonym bliżej niebezpieczeństwem.
„Odwaga nie zawsze krzyczy, czasami odwaga to cichy głos pod koniec dnia, który mówi: Spróbuję jutro jeszcze raz.” Mary Anne Radmacher
Często lęk utożsamiany jest ze strachem. Strach jest normalną fizjologiczną reakcją na zagrożenie. Od lęku różni się głównie tym, że jest proporcjonalny w stosunku do niebezpieczeństwa, jest osadzony w rzeczywistości. Gdy się boimy, nasz organizm mobilizuje się i przełącza na tryb walcz lub uciekaj. Wówczas serce bije szybciej, oddech przyśpiesza i robi się płytszy, rozszerzają się źrenice, rośnie poziom glukozy. Ludzie, którzy przeżyli sytuację bezpośredniego zagrożenia życia np. napad, wspominają później, że choć wcześniej nie trenowali, uciekali szybciej niż kiedykolwiek wcześniej. To strach ich mobilizował i dodawał siły. Strach jest czymś normalnym, może być odpowiedzią na wyolbrzymione, ale prawdziwe zagrożenie.
Zbyt silny lęk paraliżuje, natomiast lęk o umiarkowanym natężeniu działa motywująco oraz dodaje energii. Lęk jest więc potrzebny, ale tylko wtedy, gdy nie jest nadmierny ani długotrwały. Kiedy lęk staje się nieadekwatny do zagrożenia, wówczas przestajemy myśleć racjonalnie. Wtedy zamiast mobilizować, dezorganizuje zachowanie.
Lęk staje się zaburzeniem, kiedy zaczyna wywierać irracjonalny wpływ na życie danej osoby – kiedy znacząco obniża jakość życia i ogranicza funkcjonowanie (np. powodując unikanie wychodzenia z domu, sprawdzanie kilkanaście razy drzwi, czy na pewno zostały zamknięte), jest źródłem cierpienia psychicznego.
Zaburzenia lękowe (dawniej: nerwice) są jednymi z najczęściej występujących zaburzeń psychicznych. Częściej dotykają kobiet niż mężczyzn, występują zarówno u dorosłych, jak i dzieci.
„Im większe w człowieku wewnętrzne rozbicie, poczucie własnej słabości, niepewności i lęku, tym większa tęsknota za czymś, co go z powrotem scali, da pewność i wiarę w siebie.” Antoni Kępiński
Jak leczyć lęk?
Metodą z wyboru w leczeniu zaburzeń lękowych, jest psychoterapia łączona z farmakoterapią.
Psychoterapia jest procesem wymagającym zaangażowania ze strony klienta. Przy wysokim nasileniu lęku, należy podjąć farmakoterapię. Proces leczenia polega na wypracowaniu indywidualnych metod radzenia sobie z lękiem. Zakończenie psychoterapii pozwala na skuteczne radzenie sobie z lękiem w przyszłości, zmniejsza też znacznie ryzyko nawrotów. Kiedy lęk rośnie do takich rozmiarów, że utrudnia normalne funkcjonowanie, zdecyduj się na wizytę u psychoterapeuty lub psychiatry.
